Vele wijze leraars doorheen de geschiedenis vertelden dezelfde leer over succes in het leven: “wees jezelf” of “ken jezelf”. We zullen zien dat de twee eigenlijk hetzelfde betekenen. In de praktijk bleek de toepassing van deze leer echter niet zo gemakkelijk te zijn. De trieste waarheid is dat heel wat mensen door het leven gaan zonder ooit echt de ervaring gehad te hebben zichzelf te zijn.

Wat betekent het om jezelf te kennen, om jezelf te zijn?

In ons dagelijks leven  is onze aandacht altijd naar iets anders dan onszelf gericht, iets dat we zien, horen, voelen, of denken.

De aandacht gaat dus van “de kenner”, Ik, naar “het gekende”, iets, via het proces van kennen. Dit gebeurt constant. Van het moment dat we ‘s ochtends wakker worden tot we ‘s avonds weer in slaap vallen, stappen we op één continue trein van gedachten en ervaringen, zonder dat we ooit de tijd nemen om gewoon bij onszelf te zijn, zonder dat de kenner zichzelf kent.

Hoe kan de kenner zichzelf dan kennen?  Door de aandacht in plaats van naar buiten, naar binnen te richten. Dit wil zeggen niets zien of ervaren, niets doen, en geen gedachten hebben. Het is een toestand van gewoon een zuiver “zijn”. Zichzelf kennen is hetzelfde als zichzelf zijn.

Maar hoe geraak je in die toestand? Niets zien of doen is gemakkelijk, je gaat gewoon met je ogen gesloten zitten. Maar niets denken? Heb je ooit al geprobeerd om niets te denken? Het lijkt enorm moeilijk, want hoe meer je probeert, hoe meer je denkt.

Het doel van Transcendente Meditatie is exact die toestand, een toestand van zuiver zijn, waar de geest volledig in stilte is, zonder gedachten, en toch volledig alert (als we slapen hebben we ook geen gedachten, maar zijn we niet alert.). De TM techniek is gebaseerd op een volledig natuurlijk en moeiteloos proces, (zie Hoe heeft Maharishi de TM techniek ontdekt) en het feit dat het eenvoudig en moeiteloos is is niet zomaar iets dat mooi meegenomen is, het is de enige efficiënte manier om die ervaring van zuiver zijn te bereiken.

Als we zelf ook maar enige moeite doen, zoals bij de meeste concentratie of visualisatie technieken, houden we onze aandacht uiteindelijk alleen maar naar buiten. We houden de geest actief, en weerhouden hem er alleen van om zuivere stilte te ervaren.

Wat is het effect van regelmatige herhaling van deze ervaring?

Als we regelmatig de ervaring van onszelf zijn via het natuurlijke proces van Transcendente Meditatie herhalen, dan blijft een herinnering van die ervaring hangen, zelfs als we terug in de activiteit komen. Die herinnering wordt alsmaar sterker, tot ze nooit meer verdwijnt. Dan blijven we onszelf in alle mogelijke omstandigheden.

Het is niet zo moeilijk om in te zien hoe jezelf blijven zal leiden tot succes in alle gebieden van het leven. Mensen die zichzelf zijn blijven rustig, zelfs in moeilijke situaties, en hebben veel minder stress, wat ten goede komt aan de gezondheid. Ze worden niet overschaduwd door omstandigheden en zullen veel sneller een creatieve oplossing voor het probleem vinden (stress blokkeert creativiteit). Ze hebben veel meer zelfvertrouwen, hebben minder snel conflicten en hebben betere relaties. Alle gebieden van het leven verbeteren. (zie succes) Ze stralen bovendien iets uit, en andere mensen hebben het gevoel dat ze ook meer zichzelf kunnen zijn in hun buurt.

Jezelf zijn, objectief gemeten.

In de psychologie kan men vrij nauwkeurig meten hoezeer verschillende mensen in staat zijn om zichzelf te blijven in allerlei situaties. Over het algemeen worden zulke metingen samengebracht in een schaal die men zelfactualisatie noemt. Zelfactualisatie stopt met toenemen rond adolescentie, samen met alle andere intellectuele capaciteiten.

Ten minste, dat is wat algemeen aanvaard is door de psychologie. Er was dus geen klein beetje verbazing toen men testen begon te doen met Transcendente Meditatie beoefenaars die over het algemeen veel ouder dan 18 waren, en merkte dat zelfactualisatie dramatisch steeg.

Deze studie is een compilatie van al het onderzoek dat ooit gedaan is rond zelfactualisatie met verschillende meditatie technieken. (in totaal 42 onderzoeken). Alle andere vormen van meditatie hadden resultaten zoals verwacht, een heel klein effect en bijna geen stijging. Met Transcendente Meditatie was de stijging echter 3 tot 4 keer zo sterk. Dit zijn gemiddelde waarden over een heel aantal studies (meer info over dit onderzoek zie  zelf-actualisatie). Dit is het verschil tussen wat relaxatie en echt transcenderen.

Maar jezelf zijn is maar een klein deeltje van het verhaal. Het is alleen als we echt onszelf zijn dat we kunnen ontdekken wat onze ware natuur is, één met iets hogers, de bron van alle leven, iets dat veel groter is dan onszelf.